Pioniers in Bergeijk

De bijzondere pioniersgeest van Bergeijk vormt de spil van veel verhalen en exposities die Cultuurhuis Bergeijk presenteert. Met de nieuwe presentatie ‘Pioniers in Bergeijk’ op de bovenverdieping worden een aantal sprekende voorbeelden uitgelicht. Mensen die zich op een bepaalde manier hebben ingezet of als een rolmodel dienen.

Een fascinerende vrouw met zo’n pioniersrol is Ellen van Daalen - van Oven (1920-2012) waarvan persoonlijke spullen en foto's worden getoond. Ellen en haar man Roelof zijn na de oorlog vanuit Amsterdam naar Bergeijk gekomen, omdat Roelof voor De Ploeg ging werken. Ellen is maatschappelijk betrokken en vol initiatief. Als frontvrouw van de Milieuwerkgroep Kempenland maakt ze zich hard voor een gezonde leefomgeving. Als amateurfilmer legt ze in 1957 bouw van De Ploeg vast. Het echtpaar laat in diezelfde periode een huis door architect Gerrit Rietveld ontwerpen, dat nu nog steeds in authentieke staat bewaard is gebleven. Maandelijks organiseert het Cultuurhuis hier een rondleiding. Wist je trouwens dat voorafgaand aan de bouw van het huis veel bijzondere archeologische vondsten zijn gedaan? Deze zijn ook in het Cultuurhuis te bewonderen.

Ellen wordt in de presentatie terzijde gestaan door de archeoloog Gerrit Beex en de neven Norbertus en Jan Panken, die connecties met belangrijke oudheidkundige organisaties onderhielden. Deze pionierende heren hebben met hun opgravingen en bevindingen Bergeijk op de kaart gezet. Van Brussel tot Leiden: in grote historische musea tref je hun vondsten aan. Ook in het Cultuurhuis zijn enkele door hen gevonden objecten te bekijken. Het doortastende karakter van Gerrit Beex bleek dit jaar nog, toen hem postuum een militaire onderscheiding werd toegekend als oprichter en commandant van de partizanenbeweging in Hoogeloon.

Deze presentatie loopt t/m december 2023.

Foto: familiearchief Van Daalen

Van Witrick naar Witrijt en Pielis

Het gehucht de Witrijt was eeuwenlang een kruispunt van internationale handelsroutes. Zo’n 7000 à 8000 jaar geleden was de Witrijt al bewoond. Na de Tweede Wereldoorlog is gestart met een ambitieus project, genoemd ontginningsplan 'De Witreit' waaruit de Pielis is ontstaan. Voordat dit project kon worden opgestart, moest eerst de grond worden aangekocht die eigendom was van enkele, vooral adellijke Belgische grootgrondbezitters. Bij de start van de ontginning vergeleek Burgemeester Linders deze met de bestijging van het Himalaya gebergte. Wie waren de pioniers van de Witrijt en de Pielis en hoe verging het hen? Zomaar enkele opmerkingen en vragen over de Bergeijkse enclaves de Witrijt en de Pielis.

Het pronkstuk op de tentoonstelling zijn een klokbeker en vuurstenen mes, die tijdens de ontginningswerkzaamheden in 1954 door archeoloog Gerrit Beex werden gevonden in een ringwalheuvel aan de Sint Gerardusweg. De 4000 jaar oude beker en het mes zijn voor de tentoonstelling aan het Cultuurhuis uitgeleend door het Noord-Brabants museum in Den Bosch.

In de tentoonstelling en een drietal lezingen komen de verhalen over de geschiedenis, maar ook het heden aan bod. De Pielis is namelijk in transitie van een zuiver agrarische omgeving naar het inpassen van nieuwe exploitatievormen zoals natuurbeheer, recreatie en zon- en/of windenergie.

De expositie is te zien van 19 oktober 2023 t/m 4 februari 2024. De lezingen vinden plaats op 31 oktober, 28 november en 30 januari 2024.

Bovenstaande foto's geven een indruk van de tentoonstelling met diverse attributen, foto's van pionierende boeren en unieke archeologische vondsten in bruikleen van het Noord-Brabants Museum. Foto's © Jan Biessen

In 1960 wordt het ‘nieuwe land van belofte’ door minister Marijnen van Landbouw op passende wijze geopend. Gezeten achter het stuur van een tractor rijdt hij door een erepoort ontginning De Witrijt binnen. Bovenstaande foto's komen uit het privé-archief van de familie Klein Holkenborg (©).

Keramiek in bolvorm

Een groep oud cursisten van kunstenaar Jozef van den Enden heeft zich in een club keramische vormgeving verenigd. Ze komen op de maandagochtend samen om te ‘kleien’, zoals ze het zelf noemen. Ze experimenteren met diverse technieken, zoals schraaptechniek en andere boetseervormen, met wisselend resultaat en veel verrassingen. Hun eigen ideeën en gedachten krijgen vorm in klei.

De laatste periode hebben ze gewerkt aan het thema: de bolvorm. Voor de expositie in het Glazen Paviljoen is een selectie gemaakt van alle werken van het afgelopen jaar.

Deelnemers aan de tentoonstelling:
Christine van den Berghe
Nina Verhoeven
Moniek van Veen
Hilde Sint Nicolaas
Yvonne Kwinten
Betty van Hoek

Vanaf 13 oktober dagelijks te zien, gratis toegankelijk in de bloemen- en beeldentuin Mien Ruys achter Cultuurhuis Bergeijk.

Foto's: Jan Biessen & Ingrid van de Ven

Wandkleden

In Rijksmonument De Ploeg zijn 4 wandkleden onthuld, gemaakt door leerlingen uit de bovenbouw van alle basisscholen in Bergeijk. Een educatief project waarbij de leerlingen lapjes hebben geweven met originele strookjes Ploegstoffen. Vrijwilligers van het Cultuurhuis zijn onder leiding van Wilhelmien van Dijk-Knapen wekenlang bezig geweest om alle lapjes tot wandkleden aan elkaar te maken. Het resultaat hangt nu op de plek waar tot 2007 Ploegstoffen werden geproduceerd. Inmiddels huist er het bedrijf Bruns dat dit jaar haar 60-jarig jubileum viert.

De wandkleden zijn te bekijken t/m oktober 2023
Locatie: Showroom Bruns, Riethovensedijk 20, 5571 CR Bergeijk
Open: ma-vrij, 10:00-17:00 uur, entree gratis.

Foto's Jan Biessen

Foto's onthulling 24 juni 2923

Raamwerk De Ploeg 2023

Veertien kunstenaars van de BKV (Bergeijkse Kunstenaars Vereniging) hebben een eigen ‘raamwerk’ vormgegeven ter gelegenheid van ‘100 jaar De Ploeg in Bergeijk’. De expositie is geïnspireerd op de jubileumexpositie ‘Raamwerk’, waarmee De Ploeg in 1973 haar 50-jarig bestaan vierde. De huidige kunstenaars van de BKV hebben zich laten leiden door o.a. foto’s van de socialistische werkgemeenschap ‘De Ploeg’, verschillende logo’s of bekende patronen en stoffen van De Ploeg. Kom maar eens kijken naar de spannende doorkijkjes die het heeft opgeleverd. 

In het Glazen Paviljoen, in de beelden- en bloementuin achter het Cultuurhuis, Domineestraat 8a. Doorlopend gratis toegankelijk.
Te zien van juni t/m 1 oktober 2023

Deelnemende kunstenaars:
- Wilhelmien Van Dijk                                   
- Daan van den Enden
- Conny Franssen                                        
- Dayke Gevers
- Silvia Hendriks                                           
- Henny Herps
- Marjan Kusters                                          
- Yvonne Kwinten
- Cees Laureijs                                             
- Addy van Mierlo
- Jos Smeets                                                
- Loes Smolders
- Moniek van Veen                                        
- Nina Verhoeven 

Oog voor Ploegstoffen

Hoge kwaliteit, verfijnde dessins, prachtige kleurcombinaties… Voor velen zijn Ploegstoffen een begrip als het gaat om hoogwaardig textielontwerp. 100 jaar geleden start Weverij De Ploeg in Bergeijk met de handel in en productie van textiel. Met Piet Blijenburg (1896-1968) - pacifist, dienstweigeraar, geheelonthouder en lid van de bond voor Religieuze Anarcho-Communisten – haalt men een verkoopwonder in huis. Hij trekt bekende ontwerpers aan en staat aan de wieg van een idealistisch fabrieksconcept.

Internationaal
Gestart met huishoudtextiel van graslinnen breidt De Ploeg haar collectie uit met lampenkappen, meubelstoffen, gordijnenstoffen en kledingstoffen. Vanaf de jaren vijftig maakt het merk een internationale vlucht. Door de Bijenkorf in Amsterdam wordt reikhalzend naar de nieuwe collecties uitgekeken. Het kantoor van de VN in New York wordt met Ploegtextiel gestoffeerd. In 2007 vertrekt De Ploeg uit Bergeijk en maakt het een doorstart in Aarle-Rixtel in ‘nieuwe stijl’. 

Historie én innovatie
De tentoonstelling ‘Oog voor Ploegstoffen’ neemt je mee door de tijd. Zolders van de plaatselijke bewoners zijn afgestruind; jurkjes en tal van oude stalenboeken en gordijnen verzameld. Uniek is een serie nooit getoonde dessinontwerpen van Frits Wichard. Van vooroorlogse ruitjes en geweven dobbystoffen gaan we via de swinging sixties naar het hedendaagse textielontwerp van de huidige Ploeg. Een schat aan historie én eigentijdse innovatie. Uit bewaard gebleven teksten is de bijzondere bedrijfsfilosofie te proeven. Nog altijd modern en een voorbeeld van goede smaak en visie.

Te zien van 13 april t/m 1 oktober 2023

Pioniers in Bergeijk

De bijzondere pioniersgeest van Bergeijk vormt de spil van veel verhalen en exposities die Cultuurhuis Bergeijk presenteert. Met de nieuwe presentatie ‘Pioniers in Bergeijk’ op de bovenverdieping worden een aantal sprekende voorbeelden uitgelicht. Mensen die zich op een bepaalde manier hebben ingezet of als een rolmodel dienen.

Een fascinerende vrouw met zo’n pioniersrol is Mary Klein Holkenborg-Huethorst, boerin van de Pielis. Zij betrok eind jaren ’50 van de vorige eeuw met haar man Piet de voorlichtingswoning van landbouwontginning De Witrijt. Behalve dat ze meewerkte op het boerenbedrijf, ontving ze huishoudscholen, streekverbeteringscommissies en boerinnenbonden. Deze groepen kwamen kijken hoe het huishouden van zo’n landbouwpionier aansloot op de moderne levenswijze. Het huis stond vol interieurproducten van ’t Spectrum, Gispen, Tomado en Brabantia. Mary was een voorbeeld op gebied van vrouwenemancipatie. Als voorzitter van de KVO Weebosch gaf ze o.a. lezingen over voorbehoedsmiddelen. Ze was lid van Streekorgaan Kempenland en nam namens de KVP als eerste boerenvrouw zitting in de gemeenteraad.

Mary wordt in de presentatie terzijde gestaan door de archeoloog Gerrit Beex en de neven Norbertus en Jan Panken, die connecties met belangrijke oudheidkundige organisaties onderhielden. Deze pionierende heren hebben met hun opgravingen en bevindingen Bergeijk op de kaart gezet. Van Brussel tot Leiden: in grote historische musea tref je hun vondsten aan. Ook in het Cultuurhuis zijn enkele door hen gevonden objecten te bekijken. Het doortastende karakter van Gerrit Beex bleek dit jaar nog, toen hem postuum een militaire onderscheiding werd toegekend als oprichter en commandant van de partizanenbeweging in Hoogeloon.

Deze presentatie loopt t/m maart 2023 

Mary Klein-Holkenborg-Huethorst te paard met man Piet ernaast (foto familiearchief)

Rietveld kleurenbries

Vanwege 100 jaar De Ploeg heeft kunstenaar Trudy Denissen voor het Glazen Paviljoen een magische installatie bedacht. Ze neemt ons mee in een fascinerend spel van kleur en beweging. Het kleurgebruik van de doeken verwijst naar het werk van Gerrit Rietveld.

De installatie is te zien in de beelden- en bloementuin achter het Cultuurhuis, Domineestraat 8a. Doorlopend gratis toegankelijk t/m mei 2023.

Bergeijk Breit

Tentoonstelling van breiclub 'Bergeijk Breit'

'Bergeijk Breit' bestaat uit tien tot vijftien handwerksters die elke 1^e en 3^e donderdag samen handwerken. Ze komen bij elkaar in Breicafe op het Hof, dat in restaurant de Hofkaemer wordt georganiseerd. De handwerksters hebben de afgelopen vier jaar het nodige gemaakt. In het Cultuurhuis presenteren ze nu hun mooiste werken uit deze periode. De expositie laat breiwerk, gehaakte en geborduurde stukken en quilten zien. Elke zondagmiddag zijn twee dames van de breiclub aanwezig om een toelichting op hun werk te geven.

Tijdens de workshop van 28 februari verplaatst het breicafe zich naar het Cultuurhuis. Bezoekers kunnen hun eigen werk meebrengen, vragen stellen en problemen voorleggen. Ze krijgen dan uitleg van een vakkundige handwerkster. Tevens is er ruimte om gezellig samen mee te werken en een drankje te nuttigen.

Het Glazen Paviljoen (Diamond Greenhouse) achter het Cultuurhuis wordt ingericht met een vrolijke expositie van garen en balletjes, die 24/7 gratis is te bekijken. Buiten gaan de dames wild breien, dus hou onze bloemen- en beeldentuin in de gaten!

De expositie loopt van 16 februari t/m 26 maart 2023

 Foto's © Jan Biessen & Ingrid van de Ven 

Bart Koertshuis fotografie - Nina Verhoeven keramiek

Nina Verhoeven: “In 2008 ben ik gestart aan de Academie voor Schone Kunsten in Arendonk richting Monumentaal/Mixed Media. Een belangrijk element in mijn werk is de herhaling van een motief waardoor een duidelijke structuur en ritme ontstaat. Werken ontstaan ook vaak toevallig vanuit probeersels die anders uitpakken als voorzien."

Bart Koertshuis is in 2011 afgestudeerd als deeltijdstudent aan de kunstacademie AKV/St Joost in Breda/Den Bosch. Hij maakte onder meer foto's van De Ploeg, het park en de vrijwilligers die er werkten. Nina: "Ik heb Bart leren kennen in de Ploeg waar ik destijds coördinator van Rietveld & Ruys was en met de Academie exposeerde. Hij heeft prachtige foto’s van mijn exposities gemaakt en was voornamelijk onder de indruk van mijn Maria’s en het verhaal van mijn oma erachter. Dit resulteerde in een gezamenlijk project over Maria en haar kracht. Bart is met een Mariabeeldje op pad gegaan en heeft een fotoserie gemaakt en ik ben verdergegaan met keramiek.”

In 2017 besloten ze samen een expositie te organiseren. Helaas is dat destijds niet meer gelukt. Bart Koertshuis kwam dat jaar te overlijden. Na contact met Marian Schmitz, partner van Bart, is het vijf jaar later alsnog een feit: Bart en Nina exposeren samen.

De expositie loopt t/m zondag 5 februari

foto's: Jan Biessen

Nachtwacht - Bubbel

Het 10-jarig bestaan van de BKV (Bergeijkse Kunstenaars Vereniging) wordt afgesloten met een tweeledige tentoonstelling. Allereerst hebben zich 21 kunstenaars opgegeven om een gedeelte van Rembrandts schilderij De Nachtwacht op een geheel eigenwijze vorm te geven. Hiervoor werd De Nachtwacht in lijnen geprojecteerd op een groot paneel van 250 x 366 cm en ingedeeld in 21 delen. Vervolgens heeft iedere kunstenaar een eigen paneel gekozen. Het resultaat is een heel spannend gebeuren geworden: verschillende technieken,  kleurstellingen, verrassende elementen, een bont mozaïek van 21 panelen. 

Daarnaast is door 14 kunstenaars gewerkt aan het thema ‘Bubbel’. Een woord dat sinds het uitbreken van de Coronapandemie vele ladingen heeft gekregen. De een vertaalt het als ‘gevangen in een bubbel’, een ander abstraheert het of maakt er een kunstzinnig geheel van, weer een ander drijft de spot met het thema ‘bubbel’ door een nijlpaard glazen bubbels uit zijn neusgaten te laten blazen en een zichtbare scheet te laten. Uw eigen creativiteit wordt wellicht wakker geschut om ook eens uit je ‘bubbel’ te komen of uit je bol te gaan.

De expositie loopt tot en met 20 november

Foto's: Jos Smeets

Foto: Dayke Gevers Westerhoven

Verdorring

Ton Munsters exposeert momenteel vijf levensgrote beelden en enkele voorstudies, getiteld ‘Verdorring’. Over het ontstaan van deze beelden zegt ze: “De beelden zijn tot stand gekomen vanuit mijn persoonlijke beleving ten aanzien van de ‘verdorring’ die plaatsvindt bij het ouder wordende menselijk lichaam en in toenemende mate in de achteruitgang van het geestelijk functioneren: onze sprankelende geest ‘verdort’!”

Al zowat haar hele leven heeft de beeldende kunst haar interesse gehad. Door de jaren heen heeft ze meerdere cursussen en workshops in tekenen en schilderen gevolgd totdat ze in 2009 begon aan de kunstacademie in Neerpelt. Na de 7-jarige opleiding schilderen, is zij aan dezelfde kunstacademie met beeldhouwen begonnen. Onlangs - na 5 jaar opleiding - is ze daar afgestudeerd.
Ton hierover: “De eerste jaren van de opleiding heb ik meestal naar waarneming gewerkt, terwijl Jan Cox, de leraar, me steeds bleef stimuleren om vrijer te gaan werken en los te komen van mijn vaste patroon. Ik voelde wel dat er ‘iets meer’ nodig is om het ook voor mijzelf interessanter te maken, maar het heeft lang geduurd eer ik uiteindelijk mijn schroom kon overwinnen en blij kon zijn met het werkje dat in corona-tijd ineens ontstond. Het gaf een beeld van wat ik in mijn persoonlijk leven als verborgen onvermogen voor groei van leven vermoedde en wat ik aantrof als een ‘verdord’ klimaat.”.

Het liefst werkt ze in een directe taal met boetseerwas of in gips, zoals bij deze grote beelden.

foto: Jos Smeets

Ondersteboven

In samenwerking met Kringloop de Kempen heeft conservator Jos Smeets een expositie In het Diamond Greenhouse (glazen paviljoen) samengesteld. Hier kun je deze zomer de werkelijkheid ondersteboven beleven! De wereld letterlijk op zijn kop met kledingstukken, producten en voorwerpen rechtstreeks uit de winkel van de kringloop. Deze speelse expositie in het Diamond Greenhouse is vanaf 19 mei 2022 gratis te bekijken in de Beelden en Bloementuin aan de achterzijde van het Cultuurhuis.

foto's: Jan Biessen

Frits & Kees
Frits Wichard & Kees Bol - Schildersvrienden uit de jaren '50

Onder de titel 'Frits & Kees' tonen we schilderijen van twee schildersvrienden: Frits Wichard & Kees Bol. Ze werkten in de jaren vijftig van de vorige eeuw veel samen. Elke vrijdag trokken ze erop uit om het landschap van Bergeijk op doek vast te leggen. Illustratief is Bols werk 'De visvijver van Bergeijk met de schaduwen van Frits en mij' in bruikleen van het Noordbrabants Museum.
Hun onderwerpen variëren van beken en akkers tot historische gebouwen (zoals Beukenhof) en oprukkende nieuwbouwwijken. Frits werkte vooral naturalistisch, terwijl Kees met grovere streken en uitbundig coloriet schilderde. Ieder met respect voor elkaars stijl. Frits speelt een belangrijke rol in het verhaal van Bergeijk. Hij was lange tijd een van de belangrijkste dessinontwerpers bij Weverij De Ploeg; Kees Bol was behalve schilder als docent verbonden aan de Academie voor Industriële Vormgeving in Eindhoven. De expositie 'Frits & Kees' was te zien t/m 12 juni 2022.

Foto's: Jan Biessen en Jos Smeets

SteenPlus

Vijf regionale beeldend kunstenaars laten niet alleen stenen beelden zien, maar etaleren ook werk dat duidelijk valt onder hun predicaat Plus. Ze tonen een interessante mix aan materialen zoals hout, keramiek, glas, kunststof, latex, plastic en jute. Het werk van Annelies van Gurp uit Riethoven, Femke Zeijen, Wilma Dollenkamp en Elisabeth van de Ven uit Dommelen en Loes Smolders uit Bergeijk is van 5 maart t/m 10 mei in het Diamond Greenhouse (glazen paviljoen) te bekijken.

foto's: Edwin van Onna

Gezellen in Diamond Greenhouse

Een ‘donker’ antwoord op de vriendelijke engelen uit de expositie 'Engelen bestaan, echt wel!' vormen de keramische Gezellen van Arjen Bakermans. Ze houden het midden tussen mens en dier en zijn te vinden in het Diamond Greenhouse achter Cultuurhuis Bergeijk. De tentoonstelling is te zien t/m 27 februari 2022. 

Foto's: Jan Biessen

In Cultuurhuis Bergeijk wemelt, of liever gezegd ‘hemelt’ het van de bijzondere engelen. Met de wisseltentoonstelling ‘Engelen bestaan, echt wel!’ gaat rond de kerstmaand alle aandacht uit naar de gevleugelde belichaming van vrede en liefde.

De engelenbeelden zijn na een oproep in de media door particulieren in bruikleen voor deze tentoonstelling afgestaan. Ook zijn verschillende kunstenaars aan de slag gegaan, geïnspireerd door het engelengeweld door de eeuwen heen. Je zult verstelt staan van het verschil in type devotie, vormentaal en materiaalgebruik (o.a. brons, gips, metaal, hout, keramiek). Bijzonder in dit opzicht is een glas-in-lood raam uit de Paterskerk in Geleen. Deze is gemaakt door kunstenaar René Smeets, vader van conservator Jos Smeets en oprichter van wat we nu de Design Academy noemen.
De tentoonstelling is te zien t/m 27 februari 2022.

foto's: Jan Biessen / Edwin van Onna

Beeld & Beleving

Voor jong en oud!
Kom tijdens Beeld & Beleving actief kunst beleven! Je kunt een prachtige fietsroute doen door alle kernen van Bergeijk of wandelen langs ruim 30 monumentale beelden in het Mien Ruys Park bij Rijksmonument De Ploeg. Ontdek beelden om te bekijken, betasten en zelfs te beluisteren! Via deze link krijg je een filmimpressie in vogelvlucht.

Kunst komt tot leven
Gedurende de maand juli wordt er in het Mien Ruys Park geslepen, gehakt en gebeiteld door 4 internationale beeldhouwers. De Fransman Philippe André, de Bulgaarse Penka Nikova en de Belgen Guy Janssen en Marc de Winter werken ter plekke met een blok Belgisch hardsteen (arduin) van 4000-7000 kilo. Hoe pak je zoiets aan? Kom kijken hoe het beeld langzaam uit de steen wordt bevrijd!

Digibytes voor digibeten
Meer weten over de betekenis van een beeld of over de kunstenaar? Scan dan met de camera van je smartphone de QR-codes bij de beelden. Of download de audiotour bij Cultuurhuis Bergeijk (Domineestraat 8a) via de izi.Travel-app. Zeer geschikt voor digibeten.

Stap op de fiets
Fiets het hele rondje van Hunnebergen tot Hofmanheide en laat je verrassen door de diversiteit in vorm en materiaal van ruim 60 beelden. De uitgebreide routekaart (circa 45 km via knooppunten) leid je door veel groen langs alle hotspots en heerlijke terrassen!

Kunstenaars
Andere deelnemende kunstenaars zijn Bertha Saveniers (BE), Eric Verhelst (BE), Adelheid en Huub Kortekaas (NL), Adri Verhoeven (NL), Jaak Hillen (BE), André Boone (NL), Olaf Mooij (NL), Jorg van Daele (BE), Harry Verhoeven (NL), Toon Slegers (NL), Arie Berkulin (NL) en Ronald van der Meijs (NL). Klein werk van deze kunstenaars wordt getoond achter de vensters van Rijksmonument De Ploeg, die tijdelijk als raamvitrines worden ingericht. Enkele beelden van Bertha Saveniers worden getoond in Cultuurhuis Bergeijk.

Voor het randprogramma met activiteiten kijk op: beeldenbeleving.nl
Info en routes: Cultuurhuis, Domineestraat 8A, Bergeijk
De expo loopt van 4 juli t/m 29 augustus 2021
Kijk, voel, proef, hoor, lach, loop, fiets en bewonder!

Foto's: Jan Biessen

Nieuws uit Bergeijk - het goede wonen 

De tentoonstelling ‘Nieuws uit Bergeyk - het goede wonen’ verwijst naar de gloriejaren 1955-1975 van De Ploeg en ’t Spectrum. Beide merken trokken de beste productontwerpers aan. Actuele ontwerpen werden in stijlvolle catalogi onder de titel ‘Nieuws uit Bergeyk’ wereldwijd verspreid. De interieurafdeling van de Bijenkorf in Amsterdam verheugde zich ieder jaar op de nieuwe collectie uit Bergeijk, ‘het eiland van goede smaak’.

Beide merken participeerden in Stichting Goed Wonen uit Amsterdam die het Nederlandse interieur van ‘wansmaak’ wilde verlossen. Licht en lucht (doorzonkamers) vroegen om een geheel andere stoffering. De internationale afzetmarkt werd bediend met de mooiste kwaliteitsstoffen van o.a. Frans Dijkmeijer en Joke Visser - Van der Heijden. Martin Visser ontwierp functionele Spectrummeubelen, zoals de iconische zit/slaapbank BR02. Lampen, spiegels en bijzettafels werden getekend door Benno Premsela, Werner Blaser en Constant Nieuwenhuijs. Tijdens de swinging sixties introduceerde Jeanne Schaap Ploegstoffen met golvende flowerpower dessins. Jonge vrouwen droegen 1-2-3-jurkjes naar ontwerp van Ulf Moritz.  

De Ploeg en ‘t Spectrum zijn tegenwoordig niet meer in Bergeijk zijn gevestigd, hoewel hun geschiedenis onlosmakelijk met het dorp blijft verbonden. Sinds 2014 voert Spectrum door samenwerking met zusteronderneming Rietveld Originals ook een groot deel van de meubelontwerpen van Gerrit Rietveld in haar collectie. Voorbeelden zijn opgenomen in de expositie.

De tentoonstelling is te zien t/m 6 december 2020 t/m 29-8-2021

Foto: Jetty van Wezel en Jan Biessen

The Butterfly Defect in Diamond Greenhouse

Tijdens Beeld & Beleving toont Louisiana van Onna een installatie van haar kunstproject ‘The Butterfly Defect' in samenwerking met Naturalis en de Vlinderstichting. 

Louisiana van Onna is opgegroeid in Bergeijk, afgestudeerd van de KABK in 2019 en nu als fotografe/kunstenaar werkzaam in Den Haag. Met haar fotografie probeert ze het kleine in de natuur vast te leggen. Klimaatverandering en biodiversiteit gaan haar aan het hart; door zowel als fotograaf en onderzoeker te werk te gaan, pakt ze haar projecten diepgaand op en hoopt ze dat kijkers extra waardering krijgen voor de vergankelijkheid van de natuur.

“Het Gentiaanblauwtje is daar een goed voorbeeld van” constateert ze. “Het is een vlindertje dat afhankelijk is van de klokjesgentiaan en bossteekmieren om zich te kunnen ontwikkelen, enkel als al deze factoren aanwezig zijn in het landschap, kan ook de vlinder er zijn. Op het moment is dat nog maar in enkele natuurgebieden in Nederland, zoals de Cartierheide en de Malpie. Ze zijn makkelijk te overzien, heel klein maar zodra je ze ziet, staan ze gegrift in je geheugen door hun magische blauw.”

Deze vlinder is een icoon en ambassadeur geworden van biodiversiteit; hij staat op postzegels, straten zijn ernaar vernoemd, maar de huidige generatie lijkt deze vlinder niet eens te kennen. “Waar er ooit zo veel waren, is deze soort in de laatste 30 jaar met 93% achteruit gegaan.” Fotografie en film zijn mooie middelen om dit te onderzoeken, omdat het gaat over het letterlijk ‘vastleggen’ van zijn bestaan. Zo wordt dit project een poging om het Gentiaanblauwtje weer terug te brengen in ons collectief geheugen én onze achtertuinen. Info: www.lousianavanonna.com

Augustus 2021

Foto: Louisiana van Onna

FLOWers, bloemen en planten

Voor de jaarlijkse groepstentoonstelling van de Bergeijkse Kunstenaarsvereniging (BKV) hebben Jos Smeets en Willemien van Dijk-Knapen het thema ‘FLOWers, bloemen en planten’ bedacht. Eerder verzorgde ze al een lezing over ‘Bloemen in de kunst door de eeuwen heen’ om van daaruit kunstenaars te stimuleren creatief uit hun bloembol te gaan. Daarbij werd ze o.a. geïnspireerd door het park van Mien Ruys bij De Ploeg.

De kunstenaars van de BKV hebben zich uit kunnen leven, zowel tweedimensionaal, als driedimensionaal, veelal schilderend: groots, kleurrijk, minutieus, van figuratief naar geabstraheerd, van fotorealistisch tot een veld of vlak vol kleuren, soms over-herkenbaar, soms ‘even goed kijken met de ogen half dichtgeknepen’. Maar er zijn ook echte beeldhouwers en beeldbouwers bezig geweest in hout, keramiek, marmer, glas, heel fijntjes of iets grover, geluisterd naar het materiaal, waarin ze werkten.

De tentoonstelling is van zondag 4 oktober t/m zondag 22 november 2020 te zien.

Foto's: Jan Biessen

Jean Franken

De tentoonstelling van het werk van Jean Franken (1906 – 1989) bestaat uit schilderijen, tekeningen, maar vooral houten beelden. Na zijn beroep als kleermaker in Bergeijk heeft hij zich tijdens zijn pensioen van ruim twintig jaar toegelegd op het beeldhouwen, voornamelijk in eikenhout. Jean Franken liet zich inspireren door de Kempische mens, de natuur, klederdrachten en oude ambachten, Bergeijkse taferelen en naar voorbeelden in de kunstgeschiedenis. Het werk op de tentoonstelling is in bruikleen van de familie Franken, parochie H. Bernardus van Clairvaux ‘t Hof en een aantal beelden uit de collectie van Kempenmuseum De Acht Zaligheden Eersel. Een unieke verzameling, die waarschijnlijk nooit meer als zo danig te zien zal zijn.

Foto's: Jan Biessen