Cultuurhuis Bergeijk heeft ruim 70 (vooral Merovingische) objecten van het Rijksmuseum van Oudheden uit Leiden in bruikleen. Onlangs werden de objecten ingepakt en teruggebracht naar Leiden voor onderzoek, inventarisatie en restauratie. In het najaar komt de collectie weer retour als de expositieruimte over ‘De Pioniers van Bergeijk’ is heringericht.

De nadruk van de bruikleen ligt met name op Merovingische vondsten die in 1957 en 1959 zijn gedaan bij de bouw van Rietveldhuis Van Daalen. De objecten dateren uit de vroege middeleeuwen en komen uit een grafveld met meer dan honderd graven. Het betreft bijzondere grafgiften zoals aardewerken potten, kralenkettingen, glaswerk en bronzen wapentuig. Deze gebruiks- en siervoorwerpen zijn van hoge kwaliteit en bereikten de Kempen dankzij uitgebreide handelsnetwerken die reikten van Engeland tot India.

De Merovingen behoorden tot een Frankische dynastie die zich onder meer in de Kempen had gevestigd nadat de Romeinse overheersing was afgelopen. Het gebied was nauwelijks bevolkt en kende aantrekkelijke droge zandruggen voor nieuwkomers. Het verhaal van deze middeleeuwse kolonisten maakt straks onderdeel uit van de permanente expositie ‘De Pioniers van Bergeijk’. De gerestaureerde objecten vormen daarbij het stralende middelpunt.

Vrijwilliger in het Cultuurhuis?

Het afgelopen jaar hebben we in en buiten het Cultuurhuis Bergeijk kunnen genieten van tentoonstellingen, lezingen, schoolprojecten en diverse rondleidingen. De wandelroute met grote fotoframes over Weverij De Ploeg kon rekenen op veel enthousiaste reacties. Ook voor het nieuwe jaar hebben we weer volop plannen voor inspirerende tentoonstellingen en lezingen en willen we het succes met de Rietveldsafari’s en rondleidingen in Woonhuis Van Daalen voort zetten. Maar in ons museum hebben we ook een waarachtige Merovingische schat waar we meer over willen vertellen, net als over de teuten die belangrijke pioniers waren.

Het Cultuurhuis is op zoek naar vrijwilligers die tijdens de openingsuren de receptie willen bemensen. Ook zijn we op zoek naar gidsen voor onze diverse rondleidingen. Of misschien wil je liever de ontvangst van bezoekers verzorgen of mede inhoudelijke invulling geven aan onderwerpen die interessant zijn voor onze bezoekers?

Daarnaast zijn handige handjes zeer welkom, aangezien we onze tentoonstellingsruimte graag aantrekkelijker en toegankelijker willen maken en we regelmatig wisselen van tentoonstelling.

We vragen een zekere mate van zelfwerkzaamheid en stimuleren eigen initiatief, maar natuurlijk gooien we je niet zomaar in het diepe. We hebben een inleidend traject voor onze gidsen en er is gelegenheid om van je collega’s te leren.

Wil je meebouwen aan een bruisend Cultuurhuis Bergeijk dat het verhaal van Bergeijk op eigentijdse wijze vertelt? Stuur dan een mail naar info@cultuurhuisbergeijk.nl, wij nemen contact met je op en kijken samen hoe jij met plezier onze organisatie het beste kan versterken.

Fijne feestdagen en de beste wensen voor 2024! 
Tijdens de feestdagen is Cultuurhuis Bergeijk beperkt geopend. Op 24 en 31 december zijn we gesloten voor publiek, op andere dagen (do-zo 13:00-17:00 uur) ben je van harte welkom :-)

Tijdens open monumentendag ontvingen we 30 leden van de landelijke vereniging van eigenaren van Rietveldhuizen. Voor hun uitstapje in Bergeijk was een speciaal programma samengesteld. Na bezoek aan de expo 'Oog voor Ploegstoffen' in het Cultuurhuis gingen de deelnemers met onze gidsen op pad langs de Rietveldobjecten. Gevolgd door een tourtje in Rietveldhuis van Daalen en een afsluitende lezing door Marja Visser in De Ploeg. Fijn om zoveel enthousiasme te zien. Bergeijk kent weer nieuwe ambassadeurs die het unieke pioniersverhaal doorvertellen! Tot slot werd Rietveld & Ruys, onderdeel van Stichting Cultuurhuis Bergeijk, gehuldigd met een lidmaatschap van de VvE-Rietveldhuizen. Dat is een hele eer waarvoor dank aan voorzitter Ida van Zijl en het bestuur!

Tour door Woonhuis van Daalen. Foto's © Jan-Willem Andriessen

We ontvingen het droevige bericht dat Caroline Verhees, onze gewaardeerde collega, is overleden. Ze heeft op 57-jarige leeftijd helaas de strijd tegen kanker moeten opgeven. We kennen Caroline als een toegewijde vrijwilliger van het eerste uur. In 2008 vond de oprichting van Stichting Rietveld & Ruys plaats en sloot ze zich aan bij het vrijwilligersteam dat de balie van De Ploeg bemande. Een prachtige periode waarin een hechte groep gastvrouwen en -heren ontstond, die opnieuw de handen uit de mouwen stak na de doorstart van de stichting in 2017 met het Stijljaar.

Vanaf 2020 maakte ze deel uit van de vrijwilligersclub van Cultuurhuis Bergeijk. Met serieuze inzet regelde ze veel zaken voor de tentoonstelling ‘Nieuws uit Bergeijk – het goede wonen’.  Ze zette hiervoor haar persoonlijke netwerk in en dat van haar werkgever: architectenbureau Franken. 
Caroline was een rustige persoonlijkheid, hield zich graag op de achtergrond, maar gaf haar mening als het erop aan kwam! We zullen haar missen en wensen haar gezin en naasten veel sterkte.

2023 bracht weer een geslaagd Ploegfestival met bijzondere artiesten, zoals te zien op bijgaande impressie van Jan Biessen. Zaterdag was een heerlijke nostalgische 80's thema-avond met sets van bekende 80's-artiesten. Zondag stond een scala aan bekende artiesten op het podium, waaronder Raymond van het Groenewoud, Bente en Claude.

Het Ploegfestival geeft jaarlijks glans aan de traditie van De Ploeg. Precies 100 jaar geleden werd de weverij in Bergeijk opgericht! Daarom in 2023 extra aandacht voor de pioniers van toen en nu. Hulde aan de organisatoren van de Kattendans!

Op verschillende uitvalswegen van Bergeijk zijn op initiatief van het Cultuurhuis en Centrum Bergeijk vaandels opgehangen ter ere van 100 jaar De Ploeg. De vaandels tonen verschillende historische ontwerpen van Ploegstoffen, gemaakt door o.a. Jeanne Schaap, Frans Dijkmeijer, Jo Köhler en Carel Visser. Een mooi eerbetoon aan wat De Ploeg voor Bergeijk heeft betekent en een zichtbare verwijzing naar het programma van het Cultuurhuis.

foto's: Jan Biessen

Wat een leuke onthulling vandaag in Rijksmonument De Ploeg van de 4 wandkleden gemaakt door bovenbouwleerlingen van alle basisscholen in Bergeijk! Met openingswoorden van Burgemeester Arinda Callewaert en cultuurcoach Marie-José Stravens werd de expositie in het kader van 100 jaar De Ploeg geopend. De kinderen hebben voor het project gebruik gemaakt van originele Ploegstoffen. Behalve door de leerlingen is er ook hard gewerkt door onze vrijwilligers die alle lapjes aan elkaar hebben gemaakt. Dit onder bezielende leiding van Wilhelmien van Dijk-Knapen, aanjager van het weefproject.
De wandkleden zijn te bekijken t/m oktober dit jaar in de showroom van Bruns (ma-vrij, 10:00-16:00 u), entree gratis.
LET OP: ivm vakantie is Bruns van 1-13 augustus gesloten en is de showroom niet te bezoeken

Vlnr: Ria, Toos, Trui, Wilhelmien en Frida. Jeanette, Willeke, Martine, Chantal en Monique (van Breien op 't Hof) ontbreken op de foto.

Wat was het een gezellige drukte op ’t Hof tijdens het evenement BRGK picnickt op 21 mei. Het was een prachtige dag, de zon scheen en er viel van alles te beleven, ook voor kinderen. Wie meedeed aan de picknickmand kon genieten van allerlei heerlijke en gevarieerde hapjes, die je kon eten en drinken op met Ploegstof beklede picknicktafels. Onze vrijwilligers hebben keihard gewerkt om alle ploegstofjes aan de picknick strippenkaarten vast te maken. Elk stofje leverde een gerechtje of wat lekkers op bij de betreffende horecazaken. De picknickmanden waren bijna uitverkocht, dus alle terrassen zaten vol! 

Ruim honderd jaar heeft deze urn netjes in een sigarenkistje opgeborgen gezeten. De van oorsprong Bergeijkse familie Aarts kreeg de urn rond 1900 van amateur-archeoloog Jan Panken in bezit. Deze had het voorwerp opgegraven op de Bergerheide waar hij regelmatig met zijn prikstok te vinden was. De urn dateert vermoedelijk uit de bronstijd, zo'n 3000 jaar geleden (Hilversumcultuur). De vindplaats zal niet ver gelegen hebben van de grafheuvel Galgenberg, waar diverse urnen uit ruwweg dezelfde periode uit de grond zijn gehaald en die momenteel in het Cultuurhuis worden tentoongesteld.

Een van de nazaten van F.J.C Aarts heeft de urn met kistje en toelichtend document geschonken aan het Cultuurhuis. Hier zal de urn inclusief crematieresten op termijn worden tentoongesteld. 

Mireille Aarts met partner bij de schenking

Er wordt momenteel hard gewerkt aan de inrichting van de expositie Oog voor Ploegstoffen, onderdeel van '100 jaar De Ploeg'. Het selecteren van de stoffen die we ontvingen, het invouwen, strijken, stapelen of ophangen... evenals het aankleden en mouleren van de silhouetten vergt tijd en aandacht. Bijzonder is de samenwerking met de huidige De Ploeg uit Aarle-Rixtel, waarvan het ontwerpteam een installatie met eigentijdse Ploegstoffen heeft opgebouwd. Nog even wachten, vanaf 14 april zijn we open!

Meer weten over de pioniers in Bergeijk? De kleine exporuimte is heringericht met prikkelende presentaties die je wegwijs maken in thema's uit het Verhaal van Bergeijk. Het moderne erfgoed is zichtbaar gemaakt met schaalmaquettes van woonhuizen door Gerrit Rietveld en een bijzonder wandkleed van De Ploeg. Op de wand er tegenover wordt het verhaal van de Bergeijkse teuten en buitengaanders verteld. Het contrast tussen de 17e-19e eeuws handelaars en de moderne ontwerpers lijkt groot, maar wat beiden bindt, is dat ze de unieke pioniersgeest van Bergeijk illustreren! De maquettes zijn geschonken door Will. Duimelaar en voor het verhaal over de teuten hebben we dankbaar gebruik gemaakt van bruiklenen van Erfgoed Lommel, Heemkundekring Bergeijk, Schrijvershut Arie van der Lugt en privé-verzamelaars. 

Op 10 maart is de ruimte in gebruik genomen en vanaf 16 maart ben je als bezoeker van harte welkom. 

Foto's: Ingrid van de Ven

De Canon van de Kempen staat online en is inmiddels voor iedereen te bekijken als onderdeel van de Canon van Nederland. Deze regiocanon neemt je mee op een ontdekkingstocht door het verleden van de Kempen in de volledige breedte: van prehistorie tot de 21e eeuw. Ook Cultuurhuis Bergeijk leverde een belangrijke bijdrage aan het project. Scroll en klik maar eens door de website en je zult verbaasd zijn hoeveel doorkijkjes en vensters er wel niet van Bergeijk zijn te vinden! Vrijdag 3 maart werd de canon feestelijk gelanceerd in de MFA in Hapert in de aanwezigheid van ruim 300 aanwezigen. Lees hier het artikel in het Eindhovens Dagblad over de totstandkoming van de Kempencanon. 

Tijdens de feestdagen is Cultuurhuis Bergeijk beperkt geopend. Op de volgende dagen zijn we gesloten: zaterdag 24 december, zondag 25 december, zaterdag 31 december en nieuwjaarsdag 1 januari. Je bent welkom op 29 en 30 december of in het nieuwe jaar!

We wensen iedereen hele fijne feestdagen en voor 2023 veel geluk, gezondheid en succes in een vreedzamere wereld.

Wil je weten wat er speelt op cultuurhistorisch gebied in de Kempen? Kijk dan eens op www.kempencollectie.online. Op deze site vind je een agenda met tentoonstellingen en activiteiten van de verbonden instellingen en organisaties. Een Kempenbreed overzicht waarin bovendien alle museumcollecties met ruim 50.000 objecten online zijn te raadplegen, waaronder die van Cultuurhuis Bergeijk. Binnenkort verwachten we ook een nieuwe deelnemer: Museum 't Oude Slot in Veldhoven!

De afgelopen lezingen van Lidy Klein Holkenborg en Jos Smeets zijn enthousiast ontvangen! De opkomst was zo groot dat we voor beide lezingen zelfs een tweede avond moesten reserveren. Cultuurhuis Bergeijk zal voortaan elke laatste dinsdag van de maand een informatieve bijeenkomst organiseren. Op 31 januari 2023 komt de volgende spreker in de lezingenreeks: architect Joost van der Sande. Hij zal vertellen over de bijzondere wijk Jeruzalem in Bergeijk. Deze modernistische wijk met platte daken werd in de jaren zestig door onder meer zijn vader Ton van der Sande, eveneens architect, ontworpen. Met goedkeuring van Gerrit Rietveld :-)

In de periode oktober-december 2022 worden er wegwerkzaamheden uitgevoerd rond het Cultuurhuis. Dit gebeurt gefaseerd zoals op de plattegrond is te zien. Het brengt natuurlijk enige verkeershinder met zich mee. Het kruispunt Hof-Domineestraat en het noordelijke gedeelte van de Domineestraat zullen voor het verkeer afgesloten zijn. Het Cultuurhuis is wel gewoon bereikbaar. We adviseren je via de Kerkstraat te komen aanrijden en de auto te parkeren op de parkeerplaats aan de Domineestraat. De eenrichtingsaanduiding van deze weg zal tijdelijk zijn opgeheven. 

In 2021 vond het buitenevenement Beeld & Beleving plaats, een omvangrijke beeldententoonstelling met binnen- en buitenlandse kunstenaars. Hiervoor werkte Cultuurhuis Bergeijk samen met Stichting Rietveld & Ruys en Hofmanheide Creatief. Vier beeldhouwers hakten in het Mien Ruys park live een beeld uit hardsteen van enkele tonnen zwaar! Drie beelden werden uiteindelijk geadopteerd door enkele particulieren en door het bedrijf Multifix. Het beeld van de Bulgaarse beeldhouwster Penka Nikova heeft nu ook zijn definitieve plek gekregen. Het is geplaatst in de door Mien Ruys ontworpen voortuin van het Aquinohuis. Voorgesteld zijn een man en vrouw waarvan de silhouetten als een puzzel in elkaar grijpen. Het beeld staat symbool voor verbondenheid en versterkt de maatschappelijke functie van het Aquinohuis. 

Foto: Jan Biessen

Met Rietveldhuis Van Daalen heeft Cultuurhuis Bergeijk zich aangesloten bij Iconic Houses, een breed vertakt netwerk van bijzondere (museum)woningen. Op dit platform worden huizen gebouwd onder architectuur gebundeld en ontsloten voor een internationaal publiek. Voorwaarde is dat je er via een tour of rondleiding een kijkje kunt nemen. 

Huis Van Daalen is bijzonder omdat het ontworpen is door architect Gerrit Rietveld, maar bovenal omdat het huis zich nog in authentieke staat bevindt. Alle oorspronkelijke architectonische details zijn nog aanwezig. Het huis wordt door de familie Van Daalen bijzonder goed gekoesterd. Interesse om eens in Huis Van Daalen rond te lopen met een van onze gidsen? Ga naar de infopagina en boek een tour!

De lezing van Wilhelmien van Dijk- Knapen over het thema 'Vrouwen in de Kunst' trok de nodige belangstelling. Wilhelmien is zelf beeldend kunstenaar en tevens gids en vrijwilliger bij het Cultuurhuis. In haar presentatie legde ze de focus op vrouwelijke kunstenaars van de 17de  tot de 21ste eeuw. Het was een inspirerend en leerzaam samenzijn!

Foto's: Jos Smeets

Ruim 70 bezoekers waaronder veel kinderen bezochten Cultuurhuis Bergeijk tijdens de Nationale Archeologiedagen. Van vrijdag 17 juni t/m zondag 19 juni kon jong en oud gratis het Cultuurhuis bezoeken, films kijken en meedoen aan diverse activiteiten. Wat spannend om samen met de detector naar schatten te zoeken in de Bloemen- en Beeldentuin Mien Ruys, of je eigen munten te maken in gips. Aan het eind van de dag ging iedereen met een archeologen diploma op zak voldaan en tevreden naar huis!
Kijk hier het filmpje van het schatzoeken met de detector.

foto's: Jan Biessen

De nieuwe wisseltentoonstelling is open voor publiek! Onder de titel 'Frits & Kees' tonen we het werk van twee schildersvrienden: Frits Wichard & Kees Bol. Een oproep in de media voor schilderijen van deze twintigste eeuwse kunstenaars, bracht meerdere enthousiaste bruikleengevers op de been. Behalve de lokale inwoners werd werk uit de familie van Frits Wichard verkregen. Eén van de topstukken betreft een schilderij van Kees Bol dat in bruikleen van het Noordbrabants Museum in Den Bosch is verkregen. Op het afgebeelde landschapstafereel zie je de schaduwen van de beide vrienden met hun schildersezel. Kom zelf maar eens kijken, de tentoonstelling loopt t/m 29 mei 2022. Wil je een voorproefje? Bekijk de reportage met uitleg van conservator Jos Smeets.

Foto's: Jan Biessen en Edwin van Onna