Bergeijk beschikt over uniek straatmeubilair van Gerrit Rietveld in de vorm van een abri en een klok. De opdracht hing samen met het jubileum van Weverij De Ploeg in mei 1963.

Door het bestuur van De Ploeg werd voorgesteld het entreegebied van het landschapspark te verfraaien met straatmeubilair en een groenvoorziening. Aan Jan van Gool en Mien Ruys is vervolgens gevraagd het hele openbare gebied vanaf de ingang van De Ploeg tot het centrum - over een afstand van circa honderddertig meter - vorm te geven. Er moest ook een nieuw ‘wachthuisje’ voor de bus komen waarvoor men Hein Stolle en Friso Kramer in gedachten had. Uiteindelijk kreeg Rietveld de opdracht om de abri en de klok te ontwerpen.

Deze klok werd geplaatst in een plantenterras van Mien Ruys als eyecatcher bij de entree van het park. De klok is opgebouwd uit identiek gestapelde betonelementen. Vier verticaal en twee horizontaal (en ten opzichte van elkaar gedraaid). De voorzijden zijn zwart geverfd. Het zwart-witte lijnenspel is typerend voor Rietveld en verwijst naar de entreepartij van De Ploeg. De vier uurwerken zijn uitgevoerd in vierkante vormgeving. “Iedereen kwam op tijd op zijn werk, je kon aan vier kanten zien hoe laat het is.”

De abri is Rietvelds laatst uitgevoerde ontwerp in Bergeijk, want in 1964 kwam hij te overlijden. Hij heeft het resultaat zelf niet meer kunnen zien. De primaire kleuren verwijzen naar de Stijlbeweging, terwijl de langgerekte vorm doet denken aan een bus. Kenmerkend zijn de vierkante vensters die het ontwerp de nodige transparantie en ruimtelijkheid geven. Twee bijbehorende bankjes zijn verloren gegaan. In 2010 is de abri op basis van oorspronkelijke tekeningen en lokale herinneringen gerestaureerd door Rietveld-expert (en leerling van Rietveld) Bertus Mulder. Zo is het mat gestreepte patroon van het vensterglas teruggebracht en zijn de dichte vandalismebestendige staalplaten die in de jaren tachtig werden aangebracht, verwijderd. Er is weer rondom zicht met een optimale binnen-buitenervaring.

Zelf ervaren wat Rietveld en Ruys in Bergeijk hebben gerealiseerd? Boek dan een Rietveldsafari!

Foto's: Jan Biessen en Edwin van Onna